Đã có nhiều thắc mắc liên quan đến câu hỏi PU là Nhựa hay Cao Su? Vì sao gọi PU là cao su nhựa? Trong bài viết này bạn sẽ được giải đáp những vấn đề này và có thể biết thêm một số thông tin liên quan cũng như các đặc tính và ứng dụng nổi bật của loại vật liệu đặc biệt này.
PU là Nhựa hay Cao Su?
Polyurethane (PU) có tên đầy đủ là polyurethane, là một hợp chất polyme. Do đó PU cũng là một loại nhưa với tính mềm dẻo cao và chủ yếu có cấu trúc tuyến tính nhiệt dẻo, có tính ổn định, kháng hóa chất, khả năng đàn hồi và các đặc tính cơ học tốt hơn so với vật liệu bọt PVC và ít biến dạng nén hơn. Nhựa PU cũng có Khả năng cách nhiệt, cách âm, chống rung và diệt vi rút tốt. Do đó, nó thường được sử dụng làm vật liệu đóng gói, cách âm và lọc rất phổ biến.
Nhựa polyurethane chịu lực tốt, độ bền cao và có trọng lượng nhẹ, cách âm vượt trội, hiệu suất cách nhiệt, kháng hóa chất, đặc tính điện tốt, dễ gia công và hấp thụ nước thấp. Nhựa PU còn được sử dụng làm vật liệu kết cấu cho xây dựng, ô tô, công nghiệp hàng không và cách nhiệt.
Vì sao gọi PU là cao su nhựa?
Hiêu suất của chất đàn hồi polyurethane là giữa nhựa và cao su với khả năng chống dầu, chống mài mòn, chịu nhiệt độ thấp, chống lão hóa, độ cứng và độ đàn hồi cao. Do đó, nó còn được gọi là cao su nhựa hay cao su nhân tạo vì có nhiều đặc điểm cơ học của cao su.
Chủ yếu được sử dụng trong ngành công nghiệp giày và ngành y tế. Nhựa PU cũng có thể được sử dụng để làm chất kết dính, chất phủ, da tổng hợp. Vật liệu có thể được sử dụng để làm chất dẻo, cao su nhân tạo, sợi, bọt cứng và dẻo, chất kết dính và lớp phủ,… Nó có thể được sử dụng trong rất nhiều lĩnh vực trong đời sống hiện nay.
Ứng dụng của nhựa pu dùng làm gì?
Polyurethane cũng có thể được sử dụng trong đóng gói hàng hóa dễ vỡ, đặc biệt là trong vận chuyển và đóng gói một số dụng cụ chính xác, thủ công mỹ nghệ và các sản phẩm dễ vỡ; loại sản phẩm này cũng có thể được sử dụng trong hàng không, vũ trụ, sản xuất ô tô, phương tiện vận chuyển khí đốt tự nhiên hóa lỏng (tàu) sản xuất và trong nhiều ngành nghề khác.
- Xốp mềm dẻo mật độ thấp được sử dụng trong bọc, giường, ghế ô tô và xe tải
- Chất đàn hồi mật độ thấp được sử dụng trong giày dép
- Chất dẻo rắn cứng được sử dụng làm gờ dụng cụ điện tử và các bộ phận cấu trúc
- Nhựa dẻo được sử dụng làm dây đai và dây đeo
- Các thành phần đúc và ép phun cho các thị trường khác nhau
Ứng dụng ngành nội thất
- Sơn
- Sơn phủ
- Keo dán
- Sofa
- Nệm,
- Tay vịn ghế
Ứng dụng thiết bị gia dụng
- Sơn cách điện
- Vỏ bọc dây và cáp điện
- Lớp cách nhiệt tủ lạnh, tủ đông, tủ khử trùng, bình nóng lạnh,…
- Keo chống thấm cho máy giặt các thiết bị điện tử…
Ứng dụng ngành xây dựng
- Keo dán xây dựng
- Lớp cách nhiệt chống thấm mái
- Lớp cách nhiệt kho lạnh
- Sơn tường nội ngoại thất
- Sơn sàn
- Gỗ tổng hợp
- Chất chống thấm
- Sàn nhựa đàn hồi
Ứng dụng ngành giao thông vận tải
- Máy bay
- Ghế phụ tùng nội thất ô tô
- Tựa tay, tựa đầu
- Ốp trong cửa, táp lô
- Vô lăng, tấm cản, giảm xóc, chắn bùn
- Thảm lót
- Bộ phận cách nhiệt, ống dẫn đường
- Gioăng làm kín
Các ứng dụng trong ngành giày da
- Mặt trong và đế ngoài của giày
- Keo dán giày
- Chất hoàn thiện da
- Da nhân tạo, lớp phủ da tổng hợp
Ứng dụng trong ngành thể thao
- Sân thể thao bằng nhựa (gồm bóng rổ, bóng chuyền, cầu lông, sân tennis, đường chạy)
- Quần áo thể thao (quần áo khiêu vũ, đồ bơi, đồ khiêu vũ)
- Giày thể thao
- Xe tay ga. phụ kiện xe
Nhựa PU có phải nhựa tái chế không?
Nhựa PU cực kỳ khó phân hủy trong điều kiện tự nhiên, hiện nay phương pháp xử lý được sử dụng rộng rãi là phương pháp đốt, khí đốt cháy đi qua nước để hòa tan các chất độc hại dễ hòa tan như NO2, trong quá trình đốt cháy cũng sinh ra axit hydrocyanic (HCN), Axit hydrocyanic dễ tan trong nước và gốc CN sinh ra có độc tính cao, do đó nước đi qua khí thải của quá trình cháy phải được xử lý đặc biệt.
Nếu polyurethane được chôn sâu dưới lòng đất, nó sẽ mất hàng chục năm để phân hủy. Không có tài liệu nghiên cứu liên quan về thành phần của sản phẩm phân hủy, nhưng nó có thể không độc hại và vô hại. Một phương pháp phục hồi khác là phương pháp crackinh, có thể bẻ khóa thành một số chất hóa học phân tử nhỏ thông qua nhiệt độ cao và các điều kiện khác, có thể được sử dụng để sản xuất các vật liệu hữu ích như dầu nhiên liệu.
Trên nguyên tắc polyurethane có thể tái chế bằng hai cách: tái chế cơ học và tái chế hóa học. Tái chế cơ học thì chúng ta sử dụng lại dạng polymer của nó, còn tái chế hóa học thì dùng một chất khác cắt mạch PU thành các phân đoạn nhỏ có thành phần hóa học khác nhau.
Cách tái chế cơ học
– Bâm nhỏ PU xốp thành các mảnh, dùng chất kết dính để ép lại thành những tấm dùng làm các tấm thảm lót sàn, thảm thể thao, đệm.
– Nghiền PU thành bột, bột này được phối trộn với PU chính phẩm để tạo thành các sản phẩm PU mới.
– Nghiền thành các hạt nhỏ trộn với keo dán PU dùng để dán các tấm ván ép cách âm hay sàn nhà chống thấm nước.
Cách tái chế hóa học
– Phương pháp Glycol: PU phế liệu được trộn với một diol trong bình phản ứng, nung ở nhiệt độ cao, sản phẩm tạo ra là các polyol, các polyol này là nguyên liệu đầu để tạo PU. Ngoài ra, các polyol này có thể dùng cho nhiều ứng dụng khác hay tạo ra những vật liệu khác không phải là PU.
– Thủy phân: PU phế liệu được cho phản ứng với nước trong nồi áp suất, có xúc tác, sản phẩm tạo thành là các polyol và những sản phẩm khác. Các polyol này có thể làm nguyên liệu tái sản xuất PU hoặc ứng dụng trong những lĩnh vực khác.
– Nhiệt phân: Cắt mạch PU bằng nhiệt trong môi trường không khí bình thường tạo thành dầu hay khí đốt.
– Hydogen hóa: quá trình hydrogen hóa cũng có thể tạo thành khí đốt và dầu.
Đối với vấn đề PU là Nhựa hay Cao Su? Vì sao gọi PU là cao su nhựa? thì có thể tóm gọm lại PU chính là một loại nhựa polyme được sử dụng rất phổ biến hiện nay. Nó cũng có đặc tính giống cao su tự nhiên nên được nhiều gọi với cái tên cao su nhựa hay cao su nhân tạo. Hy vọng với những giải đáp trên đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về loại vật liệu rất thú vị này.